Hamilelik ve dişlerle ilgili çok sık duyduğumuz bir cümleyi açıklığa kavuşturarak konuya başlamak gerekiyor; "Her hamilelikte en az bir diş kaybedilir çünkü bebek dişten kalsiyum çeker." Neredeyse bir efsane haline dönüşmüş bu cümle, anne adaylarına sanki hamilelikte diş kaybetmek kaderleriymiş gibi bir bilgi vermektedir ve yanlıştır. Çünkü:
1- Hamilelik bir hastalık hali değil aksine sağlıklı olmanın göstergesidir. Nasıl sağlıklı bir kişinin durup dururken dişini kaybetmesi beklenemezse anne adayı da aşağıda anlatılacak basit kurallara uyduğu takdirde diş kaybı ya da diğer sorunları yaşamayacaktır.
2- Dişler son derece iyi kalsifiye olmuş dokulardır. Bahsedilen kalsiyum alış verişi dişlerde değil, kemiklerde olur. Şöyle düşünün: Eğer dişlerden bebek kalsiyum çekebilseydi, diş hekiminiz de kalsiyum vererek dişinizi tedavi edebilirdi. Tüm bunlara rağmen anne adaylarının hamilelikleri süresince diş çürüklerinden ve özellikle diş eti sorunlarından yakındıklarını biliyoruz. Eğer hamileyseniz veya bir hamilelik planlıyorsanız, diş ve diş etlerinize özellikle dikkat etmeniz gereken bir dönemdesiniz. Hamileliğe bağlı olarak değişen hormon seviyeleriniz, diş eti sorunlarınızı doğrudan ve diş çürüklerinizi dolaylı olarak etkileyecektir. Hamilelikte diş kaybının sebebi hamilelik değil, dişlerin çürümesidir. Dişlerin üzerinde biriken yiyecek artıkları ve mikroorganizmalar (plak) dişi çürütecek asitleri oluştururlar. Mikroorganizmalar varlıklarını sürdürmek için ihtiyaç duydukları nişastayı ise yediğimiz yiyeceklerden temin ederler. Her nişastalı ya da şekerli bir besin yediğimizde ağzımızın içinde çok güçlü bir asit ortam oluşur ve bunun normale dönmesi yaklaşık 20 dakika sürer. Gün içinde sürekli atıştırma halinde olursa bu asit ortam hiç nötralize olmaz ve dişlerimiz hızla çürür. Bu nedenle gün içinde sıkça yemek yemeniz gerekiyorsa, tercihinizi şekerli ve nişastalı besinlerden çok meyve, sebzeler; asitli içeceklerden ziyade süt ürünleri ve su yönünde kullanmanız daha uygun olacaktır. Diş etleriniz de benzer biçimde plaktan etkilenecek ve kırmızı, hassas ve kolayca kanayan bir hal alacaktır. Hamilelik nedeni ile değişen hormon dengeleriniz de bu durumu arttıracaktır. Bu diş eti hastalığına hamilelik gingivitisi denir ve ilerlemesi halinde dişlerinizin kaybına neden olur. Ağız bakımınıza dikkat etmeniz sadece sizin için değil, bebeğiniz için de son derece önemlidir: Yapılan çalışmalarda şiddetli diş eti iltihabı sorunu olan annelerin erken doğum yapma ihtimallerinin yüksek olduğu bildirilmiştir. Diş eti iltihabının bazı ürünleri kan dolaşımınıza karışarak erken doğumu başlatabilirler. Diş çürüklerini ve diş eti hastalıklarını önlemek için yapmanız gereken günde 2 kez, 3 dakika süre ile dişlerinizi fluorid içeren bir diş macunu ile fırçalamak, dişlerinizin arasını diş ipi ile temizlemek ve fluoridli bir gargara ile çalkalamaktır. Görüleceği gibi hamile olmanız, ekstra bir diş bakımı yapmanızı gerektirmez. Ama diş bakımınızı aksattığınızda bunun sonuçlarını hamileliğiniz süresince daha vurgulanmış olarak yaşarsınız . Ağız-diş sağlığınızı korumak için yapmanız gereken bir diğer şey ise diş hekimi kontrolünde olmaktır. Hamileliğiniz diş tedavisi yaptırmanıza engel değildir. Düzenli olarak kontrollerinize gitmeniz ve diş temizliği yaptırmanız, hamileliğiniz süresince acil bir durumla karşılaşma ihtimalinizi azaltacaktır. Diş hekiminiz gerekli görülen tüm tedavileri size ve bebeğinize hiçbir zarar gelmeyecek biçimde planlayacak ve gerektiğinde kadın - doğum doktorunuz ile iletişime geçecektir. Hamileliğiniz süresince her türlü diş tedavisini yaptırabilirsiniz. Ancak eğer daha önceden düşük hikayeniz varsa veya düşük yapma ihtimaliniz varsa, hamileliğinizin ilk üç ayında çok acil olmayan tedavileriniz yapılmayacaktır. Diş tedavisi sırasında ağrı duymamanız için anestezik maddeler ve sonrasında gerekli görülen bazı ilaçlar kullanılmaktadır. Kullanılan anestezik maddelerin size ve bebeğinize zararı yoktur. Aynı şekilde ağrı kesici veya antibiyotik kullanılması gereken hallerde diş hekiminiz kadın doğum doktorunuz ile irtibata geçecek ve en güvenli ilaçları size reçete edecektir. Hamileliğiniz süresince çok gerekmeyen durumlarda diş filmleriniz alınmayacaktır. Ancak diş film çektirmeniz gerektiği hallerde koruyucu kurşun yelekler giyilerek ve çok düşük dozlarda röntgen ışını kullanan cihazlarla bu sorun giderilebilir.
Beslenme Önerileri
Dengeli beslenmeniz hayatınızın her döneminde olduğu gibi bu döneminde de çok önemlidir. Ayrıca hamileliğiniz süresince yedikleriniz bebeğinizin gelişimini de doğrudan etkiler. Diş gelişimi de bu süreçte etkilenebilir. A,C,D vitaminlerini, kalsiyumu, proteini ve fosforu yeterli miktarda almanız çocuğunuzun sağlıklı dişleri olmasını sağlar. Çocuğunuzun dişleri için gerekli olan kalsiyumun kaynağı sizin dişleriniz değil, beslenmenizde aldığınız kalsiyumdur. Eğer yeterli miktarda kalsiyum almazsanız, vücudunuz kemiklerinizden kalsiyum alacaktır. Süt ve süt ürünleri, beslenmenizdeki kalsiyum kaynaklarınızdır. Gerekli görüldüğü takdirde kalsiyum tabletleri de kullanabilirsiniz.
